در این مقاله راهنمای خرید ترموکوپل به شما توضیح مفصلی از ترموکوپلها و نکات کلیدی برای خرید آنها ارائه خواهیم داد. هدف ما این است که شما پس از مطالعه این راهنما، توانایی خرید بهترین ترموکوپل را داشته باشید و بتوانید از آن بهرهمند شوید.
ترموکوپل چیست؟
ترموکوپل یک سنسور دما است که برای اندازهگیری دما و تبدیل آن به سیگنال الکتریکی استفاده میشود. این دستگاهها از دو مواد مختلف تشکیل شدهاند و تغییر دما باعث تولید ولتاژ متغیر میشود. این ولتاژ متغیر به تجهیزات الکتریکی ارسال میشود و دما را به ما نمایش میدهد.
انواع ترموکوپلها
ترموکوپلها در انواع مختلفی و با مشخصات متفاوت تولید میشوند. برخی از معروفترین انواع ترموکوپلها عبارتند از:
ترموکوپل نوع K
ترموکوپل نوع K یکی از معمولترین و محبوبترین انواع ترموکوپلها است. این ترموکوپل به خوبی دما را اندازه میگیرد و دارای دقت بالایی است. برای برنامههای صنعتی و آزمایشگاهی مناسب است.
ترموکوپل نوع K پرکاربردترین نوع ترموکوپل است که به دلیل دامنه وسیع دمایی، پایداری بالا و قیمت مناسب در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. برای انتخاب ترموکوپل نوع K مناسب برای کاربرد خود، باید به چند فاکتور مهم توجه کنید:
-
دامنه دمایی:
اولین قدم، تعیین دامنه دمایی مورد نیاز شما است. ترموکوپلهای نوع K میتوانند دما را در محدوده 200- درجه سانتیگراد تا 1200 درجه سانتیگراد اندازهگیری کنند. با این حال، عمر مفید آنها در دماهای بالاتر کاهش مییابد.
-
جنس غلاف:
غلاف ترموکوپل باید از جنس مناسب برای محیط مورد نظر شما باشد. جنسهای رایج غلاف شامل استیل ضد زنگ، Inconel و سرامیک است. هر کدام از این جنسها مزایا و معایب خاص خود را دارند. برای مثال، استیل ضد زنگ در برابر خوردگی مقاوم است، Inconel در دماهای بالا مقاوم است و سرامیک عایق الکتریکی خوبی است.
-
قطر سیم:
قطر سیم ترموکوپل بر دقت و زمان پاسخگویی آن تأثیر میگذارد. سیمهای نازکتر سریعتر به تغییرات دما پاسخ میدهند، اما دقت کمتری دارند. سیمهای ضخیمتر دقت بیشتری دارند، اما کندتر به تغییرات دما پاسخ میدهند.
-
طول کابل:
طول کابل ترموکوپل باید به اندازه کافی بلند باشد تا به محل مورد نظر شما برسد.
-
اتصالات:
ترموکوپلهای نوع K با اتصالات مختلفی مانند M12، M8 و 7/16 DIN موجود هستند. نوع اتصال باید با تجهیزات شما سازگار باشد. نکات دیگر: هنگام انتخاب ترموکوپل نوع K، به استانداردهای معتبر مانند IEC 584-2 یا ASTM E230 توجه کنید.
ترموکوپل نوع J
ترموکوپل نوع J نیز برای اندازهگیری دما مورد استفاده قرار میگیرد. این ترموکوپل دارای پاسخ سریعی به تغییرات دما است و برای برنامههایی که نیاز به اندازهگیری دمای پایین دارند، مناسب است
ترموکوپل نوع J یکی از پرکاربردترین ترموکوپل ها در صنایع مختلف است. این نوع ترموکوپل از جنس آهن و کنستانتان ساخته شده و محدوده دمایی آن بین 40- درجه سانتیگراد تا 750+ درجه سانتیگراد است.
ترموکوپل های نوع J به دلیل دقت بالا، قیمت مناسب و پایداری در برابر خوردگی، در طیف وسیعی از کاربردها از جمله کوره ها، اجاق ها، دیگ های بخار و فرآیندهای صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند.
نکات مهم در هنگام خرید ترموکوپل نوع J:
-
محدوده دمایی:
اولین نکته ای که باید در نظر بگیرید، محدوده دمایی مورد نیاز شما است. ترموکوپل های نوع J در محدوده دمایی 40- درجه سانتیگراد تا 750+ درجه سانتیگراد کار می کنند. اگر به ترموکوپلی با محدوده دمایی بالاتر نیاز دارید، باید نوع دیگری را انتخاب کنید.
-
قطر سیم:
قطر سیم ترموکوپل بر روی حساسیت و زمان پاسخ آن تاثیر می گذارد. به طور کلی، سیم های نازک تر حساس تر و سریعتر هستند، اما شکننده تر نیز هستند. سیم های ضخیم تر بادوام تر هستند، اما کندتر و کمتر حساس هستند.
-
طول غلاف:
طول غلاف ترموکوپل باید به اندازه کافی بلند باشد تا به محل مورد نظر برای اندازه گیری دما برسد. همچنین باید به خاطر داشته باشید که غلاف باید از موادی ساخته شده باشد که در برابر محیط مورد نظر مقاوم باشد.
-
اتصالات:
ترموکوپل ها با انواع مختلف اتصالات موجود هستند. نوع اتصال مورد نیاز شما به کاربرد شما بستگی دارد.
ترموکوپل نوع T
ترموکوپل نوع T عمدتاً برای اندازهگیری دما در محیطهای مرطوب مناسب است. این ترموکوپل دارای عایقهای مناسبی برای مقابله با رطوبت است.
ترموکوپل نوع T که به عنوان ترموکوپل مس-کنستانتان نیز شناخته میشود، یکی از پرکاربردترین ترموکوپلها در صنایع مختلف است. این نوع ترموکوپل به دلیل پایداری، دقت و قیمت مناسب، برای اندازهگیری دما در محدوده دمایی بین 200- تا 450 درجه سانتیگراد ایدهآل است.
در هنگام خرید ترموکوپل نوع T، باید به چند نکته ی اساسی توجه کرد:
-
محدوده دمایی:
اولین قدم، تعیین محدوده دمایی مورد نیاز برای اندازهگیری دما است. ترموکوپلهای نوع T در محدوده دمایی 200- تا 450 درجه سانتیگراد به طور دقیق عمل میکنند. اگر نیاز به اندازهگیری دما در خارج از این محدوده دارید، باید از ترموکوپل نوع دیگری استفاده کنید.
-
دقت:
دقت ترموکوپل به میزان خطای اندازهگیری دما اشاره دارد. ترموکوپلهای نوع T با دقتهای مختلفی در بازار موجود هستند. برای انتخاب دقت مناسب، باید به میزان دقت مورد نیاز برای اندازهگیری دما در کاربرد خود توجه کنید.
-
جنس غلاف:
غلاف ترموکوپل باید از جنس مناسب برای محیط مورد استفاده باشد. جنسهای غلاف رایج برای ترموکوپل نوع T عبارتند از استیل ضد زنگ، Inconel و سرامیک.
-
طول غلاف:
طول غلاف ترموکوپل باید به گونهای باشد که سنسور به راحتی در محل مورد نظر قرار گیرد.
-
نوع اتصال:
ترموکوپلهای نوع T با اتصالات مختلفی مانند رزوهای، فیشی و ترمینالی موجود هستند. نوع اتصال باید با توجه به نوع کاربرد انتخاب شود.
همچنین بخوانید : سیم رابط ترموکوپل چیست؟
ترموکوپل نوع E
ترموکوپل نوع E، که با نام Chromel-Constantan نیز شناخته میشود، یکی از پرکاربردترین ترموکوپلها در صنعت است. این نوع ترموکوپل به دلیل داشتن مزایایی مانند محدوده دمایی بالا، دقت بالا، پایداری در محیطهای اکسیدی و خروجی سیگنال قوی، برای طیف گستردهای از کاربردها از جمله کورهها، پالایشگاهها، نیروگاهها و صنایع غذایی مناسب است.
در هنگام خرید ترموکوپل نوع E، باید به چند نکته کلیدی توجه کرد:
-
محدوده دمایی:
اولین فاکتور مهم، محدوده دمایی مورد نیاز برای اندازهگیری دما است. ترموکوپلهای نوع E در محدوده دمایی 270- درجه سانتیگراد تا 1000+ درجه سانتیگراد قابل استفاده هستند.
-
دقت:
دقت ترموکوپل نشاندهنده میزان انحراف اندازهگیری دما از مقدار واقعی است. ترموکوپلهای نوع E در دو کلاس دقت استاندارد و خاص ارائه میشوند. کلاس استاندارد دارای دقت ± 1.7 درجه سانتیگراد یا ± 0.5 درصد و کلاس خاص دارای دقت ± 1.0 درجه سانتیگراد یا ± 0.4 درصد است.
-
طول و قطر سیم:
طول و قطر سیم ترموکوپل باید متناسب با نیاز شما باشد. سیمهای بلندتر سیگنال ضعیفتری تولید میکنند، به همین دلیل ممکن است به کابلهای جبرانکننده نیاز داشته باشید. قطر سیم نیز بر استحکام و انعطافپذیری ترموکوپل تأثیر میگذارد.
-
مواد غلاف:
غلاف ترموکوپل باید از موادی ساخته شده باشد که در برابر محیط مورد نظر مقاوم باشد. غلافهای رایج شامل استیل ضد زنگ، Inconel و سرامیک هستند.
-
اتصالات:
اتصالات ترموکوپل باید با تجهیزات اندازهگیری شما سازگار باشند. اتصالات رایج شامل ترمینالهای لخت، کانکتورهای مینیاتوری و کانکتورهای پنوماتیک هستند.
ترموکوپل نوع B
ترموکوپل نوع B یکی از پرکاربردترین ترموکوپل ها در صنایع مختلف است که به دلیل داشتن دامنه دمایی بالا (تا 1800 درجه سانتیگراد) و پایداری بالا در دماهای زیاد، برای اندازهگیری دما در کورهها، مشعلها، موتورهای احتراقی و سایر فرآیندهای صنعتی با حرارت بالا مورد استفاده قرار میگیرد.
در هنگام خرید ترموکوپل نوع B، باید به موارد زیر توجه کنید:
-
محدوده دمایی:
اولین قدم، تعیین محدوده دمایی مورد نیاز برای اندازهگیری دما است. ترموکوپلهای نوع B در محدوده دمایی 0 تا 1800 درجه سانتیگراد قابل استفاده هستند، اما دقت اندازهگیری آنها در دماهای پایینتر از 600 درجه سانتیگراد پایین است.
-
جنس غلاف:
جنس غلاف ترموکوپل باید با توجه به شرایط محیطی که در آن نصب میشود، انتخاب شود. غلافهای رایج ترموکوپل نوع B عبارتند از استیل ضد زنگ، Inconel و سرامیک.
-
قطر غلاف:
قطر غلاف ترموکوپل باید متناسب با ابعاد فضای مورد نظر برای نصب باشد.
-
طول غلاف:
طول غلاف ترموکوپل باید به گونهای باشد که سنسور اندازهگیری دما در معرض دمای مورد نظر قرار بگیرد.
-
نوع اتصال:
ترموکوپلهای نوع B با اتصالات مختلفی مانند رزوهای، فیشی و ترمینالی موجود هستند. نوع اتصال باید با توجه به نوع دستگاه اندازهگیری دما انتخاب شود.
ترموکوپل نوع R
ترموکوپل نوع R یکی از پرکاربردترین ترموکوپلها در صنایع مختلف است که به دلیل پایداری و دقت بالا، محدوده دمایی وسیع و عمر طولانی شناخته شده است. این نوع ترموکوپل از جنس پلاتین-رودیوم و پلاتین است و برای اندازهگیری دما در فرآیندهای صنعتی با دماهای بالا ایدهآل است.
در هنگام خرید ترموکوپل نوع R، باید به چند فاکتور کلیدی توجه کنید:
-
محدوده دمایی:
ترموکوپلهای نوع R در محدوده دمایی 50- درجه سانتیگراد تا 1600 درجه سانتیگراد قابل استفاده هستند. با این حال، حداکثر دمای کارکرد آنها به جنس غلاف و سایر عوامل بستگی دارد.
-
قطر سیم:
قطر سیم ترموکوپل بر سرعت پاسخگویی و دقت اندازهگیری آن تأثیر میگذارد. سیمهای نازکتر سریعتر به تغییرات دما پاسخ میدهند، اما دقت کمتری دارند. سیمهای ضخیمتر کندتر هستند، اما دقت بیشتری دارند.
-
جنس غلاف:
غلاف ترموکوپل از آن در برابر محیط محافظت میکند. جنسهای مختلف غلاف مانند استیل ضد زنگ، سرامیک و Inconel در دسترس هستند که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.
-
طول کابل:
طول کابل ترموکوپل باید متناسب با نیاز شما باشد. کابلهای بلندتر انعطافپذیری بیشتری را ارائه میدهند، اما ممکن است سیگنال را ضعیفتر کنند.
-
اتصالات:
ترموکوپلها با اتصالات مختلفی مانند M12، M8، و ¼ اینچ NPT موجود هستند. نوع اتصال باید با تجهیزات شما سازگار باشد.
ترموکوپل نوع S
ترموکوپل نوع S، که به آن ترموکوپل پلاتین-رودیوم نیز گفته میشود، یکی از دقیقترین و پرکاربردترین ترموکوپلها در صنایع مختلف است. این نوع ترموکوپل از آلیاژ پلاتین-رودیوم (90% پلاتین و 10% رودیوم) برای سیم مثبت و پلاتین خالص برای سیم منفی ساخته شده است. به همین دلیل، ترموکوپل نوع S مقاومت بالایی در برابر خوردگی و اکسیداسیون داشته و میتواند دماهای بسیار بالا (تا 1600 درجه سانتیگراد) را اندازهگیری کند.
نکات مهم در هنگام خرید ترموکوپل نوع S:
-
محدوده دمایی:
اولین قدم در انتخاب ترموکوپل نوع S، تعیین محدوده دمایی مورد نیاز برای اندازهگیری دما است. ترموکوپلهای نوع S در محدوده دمایی 0 تا 1600 درجه سانتیگراد کار میکنند، اما دقت اندازهگیری آنها در سرتاسر این محدوده یکسان نیست. به طور کلی، برای اندازهگیری دماهای پایینتر، از ترموکوپلهای با قطر سیم نازکتر استفاده میشود.
-
نوع غلاف:
غلاف ترموکوپل نوع S باید از جنس مناسب باشد تا در برابر محیط مورد نظر مقاوم باشد. غلافهای رایج برای این نوع ترموکوپل شامل سرامیک، استنلس استیل و Inconel 600 میشود.
-
طول سنسور:
طول سنسور ترموکوپل باید متناسب با نیاز شما باشد. سنسورهای بلندتر برای اندازهگیری دما در نقاط دورتر یا در محیطهای با دسترسی دشوار مناسب هستند.
-
قطر سیم:
قطر سیم ترموکوپل بر روی دقت و زمان پاسخگویی آن تاثیر میگذارد. به طور کلی، سیمهای نازکتر دقت بالاتر و زمان پاسخگویی سریعتری دارند.
-
اتصالات:
ترموکوپلهای نوع S با اتصالات مختلفی از جمله M12، M8، و PG13.5 عرضه میشوند. نوع اتصال باید با تجهیزات اندازهگیری دما شما سازگار باشد.
ترموکوپل نوع N
ترموکوپل نوع N، یکی از سنسورهای دما با کاربرد گسترده در صنایع مختلف است که به دلیل دقت بالا، پایداری و مقاومت در برابر اکسیداسیون، در اندازهگیری دماهای بالا (تا 1300 درجه سانتیگراد) مورد استفاده قرار میگیرد.
در هنگام خرید ترموکوپل نوع N، توجه به نکات زیر حائز اهمیت است:
-
محدوده دمایی:
اولین فاکتور، تعیین محدوده دمایی مورد نیاز برای اندازهگیری است. ترموکوپلهای نوع N در گستره وسیعی از دما (از 270- تا 1300+ درجه سانتیگراد) ارائه میشوند. انتخاب ترموکوپل با محدوده دمایی مناسب، از دقت اندازهگیری و طول عمر سنسور اطمینان حاصل میکند.
-
جنس غلاف:
غلاف ترموکوپل، سنسور را از محیط اطراف محافظت میکند. جنس غلاف باید با توجه به شرایط محیطی مانند دمای کاری، وجود مواد شیمیایی خورنده و سایش انتخاب شود. رایجترین جنسهای غلاف برای ترموکوپل نوع N عبارتند از: استیل ضد زنگ، Inconel و سرامیک.
-
قطر سیم:
قطر سیم ترموکوپل، رابطه مستقیمی با ضخامت و انعطافپذیری آن دارد. سیمهای ضخیمتر، سنسور را در برابر ضربه و لرزش مقاومتر میکنند، اما در مقابل، انعطافپذیری و سرعت پاسخگویی را کاهش میدهند. انتخاب قطر مناسب سیم، به تعادل بین استحکام و کارایی مورد نظر بستگی دارد.
-
نوع اتصال:
ترموکوپلهای نوع N با اتصالات مختلفی مانند رزوهای، فیشی و ترمینالی ارائه میشوند. انتخاب نوع اتصال، به کاربرد و نحوه نصب ترموکوپل بستگی دارد
نوع ترموکوپل | جنس و آلیاژ | محدوده دما (°C) | دقت | حساسیت (µV/°C) |
---|---|---|---|---|
K | Ni-Cr / Ni-Al | -200 تا 1372 | ±1.5°C یا ±0.4% | 41 |
J | Fe / Cu-Ni | -210 تا 760 | ±2.2°C یا ±0.75% | 52 |
T | Cu / Cu-Ni | -200 تا 400 | ±1°C یا ±0.75% | 43 |
E | Ni-Cr / Cu-Ni | -200 تا 1000 | ±1.7°C یا ±0.5% | 68 |
N | Ni-Cr-Si / Ni-Si-Mg | -200 تا 1300 | ±2.2°C یا ±0.75% | 39 |
R | Pt-13%Rh / Pt | 0 تا 1600 | ±1.5°C یا ±0.25% | 10 |
S | Pt-10%Rh / Pt | 0 تا 1600 | ±1.5°C یا ±0.25% | 10 |
B | Pt-30%Rh / Pt-6%Rh | 0 تا 1820 | ±1.5°C یا ±0.25% | 7 |
نکات مهم برای خرید ترموکوپل
تعیین نیازهای خود قبل از خرید ترموکوپل، باید نیازهای خود را مشخص کنید. اندازهگیری دما در کجا انجام میشود؟ دقت چقدر برای شما اهمیت دارد؟ این سوالات به شما کمک میکنند تا ترموکوپل مناسب را انتخاب کنید. انتخاب مناسبترین نوع با توجه به نیازهای خود، انتخاب مناسبترین نوع ترموکوپل را در نظر داشته باشید. همچنین، باید در نظر داشته باشید که محیط اندازهگیری نیز تأثیرگذار است.
کیفیت و دقت ترموکوپل
ترموکوپلها در دقتهای مختلف تولید میشوند. برای برنامههای حساس، ترموکوپل با دقت بالا را انتخاب کنید. همچنین، به کیفیت ساخت ترموکوپل توجه کنید تا از عمر طولانیتری برخوردار شوید. نصب و استفاده پس از خرید ترموکوپل، نصب و استفاده صحیح آن بسیار مهم است. همیشه به دستورالعملهای تولید کننده ترموکوپل توجه کنید و تمامی مراحل نصب را به دقت انجام دهید
خرید ترموکوپل با اطمینان
حالا که با مفهوم ترموکوپلها آشنا شده و نکات کلیدی برای خرید آنها را بلدید، شما میتوانید با اطمینان ترموکوپل مناسبی برای نیازهای خود انتخاب کنید. به یاد داشته باشید که ترموکوپلها ابزارهای مهمی برای اندازهگیری دما هستند و انتخاب درست آنها اهمیت دارد.
مطلب کاملی بود ممنونم چرا راجع به نحوه ی سنجش ترموکوپل ها نوشته نشده ؟
راجب کاربرد هاش تو صنایع مختلف یه مقاله بنویسید.